De Lichtbron
Bij het ontwikkelen van lichtinstrumenten zullen we telkens moeten kijken wat het lichtbeeld was dat de lichtarchitect of -regisseur wil opwekken. Daarna kunnen we componenten aan elkaar koppelen, die samen een optimaal lichtinstrument vormen. Als je alle componenten precies omschrijft, heb je een Programma van Eisen waaraan het lichtinstrument moet voldoen. Je kan dan kijken of er een bestaand armatuur is dat daaraan voldoet of dat deze opnieuw moet worden ontwikkeld.
Het eerste component dat we bespreken, is de lichtbron.
- We kijken hoeveel licht er uit de lichtbron moet komen om zijn doel te kunnen halen.
- Maar ook naar de lichtkleur. Hebben we gekleurd licht nodig of een bepaalde wittint (kleurtemperatuur: warm wit, neutraal wit of koel wit)?
- En de kleurweergave. Dat zegt iets over de mate waarin we de kleuren van de omgeving kunnen waarnemen. Bij oranje licht is dat moeilijk en kleurt alles in een onnatuurlijke kleur. Maar ook bij wit licht zitten vaak niet allen kleuren van het spectrum in de lichtbron en blijft het lastig om kleuren te onderscheiden. In veel omgevingen is dat van belang, omdat we ons dan veiliger voelen of de schoonheid van de omgeving beter kunnen zien. Maar ook is uit onderzoek gebleken dat een hoge kleurweergave er voor zorgt dat we met minder licht beter kunnen zien en dus energie kunnen besparen.
- Dan is natuurlijk erg belangrijk dat de lichtbron efficient is, dus veel licht geeft voor de hoeveelheid energie dat het verbruikt.
- En tenslotte willen we ook dat de lichtbron een lange levensduur heeft. Dan hoeven we minder te onderhouden en belasten we het milieu minder.
- En om de LED te laten branden, hebben we een driver nodig. Deze elektronica transformeert de 220V naar het voltage die de LED nodig heeft om goed te kunnen functioneren en regelt ook het amperage. Maar ook kan je via de driver de LED dimmen.
Bij het project in Leeuwarden is LED van Philips toegepast met een hoge lichtopbrengst (>3.500Lumen mer meter). De kleurtemperatuur is 3000K en is een redelijk warm-witte lichtkleur, waardoor het lijkt dat de zon al een beetje onder gaat. De kleurweergave is CRI >90. Dat is een uitstekende kleurweergave waardoor de intrinsieke waarde van de gevels tot hun recht komen. De toegepaste LED is heel efficient (tot 160Lumen/Watt) en daardoor heel energiezuinig. Tenslotte heeft de LED een levensduur van >50.000 branduren en als je het dimt en dus wat minder belast, gaat de LED nog langer mee. De toegepaste driver is dimbaar.
